Kwaliteitskader palliatieve zorg

Het Nationaal Programma Palliatieve Zorg II (NPPZ II) zet zich in voor de implementatie van het  Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland. Het kwaliteitskader beschrijft wat patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars onder goede palliatieve zorg verstaan. Zorg die is gebaseerd op de waarden, wensen en behoeften van de patiënt en zijn naasten. Niet alleen lichamelijke zorg, maar ook psychische en sociale zorg en zorg op het gebied van zingeving.
Het kwaliteitskader geeft sinds 2017 zorgverleners en zorgorganisaties een eenduidig beeld van wat wordt verstaan onder goede palliatieve zorg en helpt bij het ontwikkelen van beleid op dit gebied. In dit schema zijn de essenties van het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland op een handzame en praktische manier gekoppeld aan het zorgpad van een patiënt. 

Stand van zaken september 2024

Op deze pagina
NPPZ II Stimuleringsimpuls

NPPZ II Stimuleringsimpuls

In Nederland houden zeven regionale Consortia Palliatieve Zorg zich actief bezig met het verbeteren van de palliatieve zorg. In samenwerking met de Netwerken Palliatieve Zorg (NPZ) en zorginstellingen zorgen zij voor de invoering van proactieve zorg en ondersteuning. Hierbij is de mening en ervaring van patiënten en hun naasten heel belangrijk. Vanuit het NPPZ II dragen wij hieraan bij.
Om te borgen dat palliatieve zorg een integraal onderdeel wordt van de reguliere zorg is bij de start van het NPPZ II ingezet op de NPPZ II Stimuleringsimpuls. Via deze Stimuleringsimpuls kunnen op netwerk-/consortium-/landelijk niveau middelen worden aangevraagd om dit in samenwerking met het NPPZ II te realiseren.
De procedure beschrijft hoe te komen tot samenwerking met het NPPZ II. Hier vind je ook de data van de NPPZ II commissiebesprekingen en het overzicht van de stand van zaken verzoeken tot samenwerking NPPZ II.

De verzoeken tot samenwerking hebben betrekking op de Transformatie palliatieve zorg en/of Kansrijke projecten.
Heb je vragen over de NPPZ II Stimuleringsimpuls in relatie tot de Transformatie palliatieve zorg? Bekijk dan het kopje ‘Transformatie en NPPZ II Stimuleringsimpuls 27 maart 2024′. Wil je meer informatie over de NPPZ II Stimuleringsimpuls? Neem dan contact op met Marjolein Verkammen (m.verkammen@pznl.nl) 

Door patiënten te betrekken bij projecten, zoals onderzoek, onderwijs en praktijk, kan de palliatieve zorg worden verbeterd. Binnen een Consortium dragen alle samenwerkende partijen bij aan de best passende palliatieve zorg voor iedere patiënt en naasten. Omdat ernstige ziekte impact heeft op het hele familiesysteem en palliatieve zorg zich richt op de patiënt en zijn naasten is het belangrijk om ook hen in dit proces te laten participeren. Wil jouw Consortium hiermee aan de slag? Lees dan verder op de pagina over de inzet van patiënten- en naastenparticipatie binnen Consortia.

Doorontwikkeling kwaliteitskader

Doorontwikkeling kwaliteitskader

Geheel volgens de richtlijnprocedure is – vijf jaar na verschijning – het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland geëvalueerd. Tijdens de evaluatie is onderzocht of zorgverleners het kwaliteitskader kennen en áls ze het kennen, wat zij vinden van de toepasbaarheid ervan. Alle zorgverleners zijn in 2023 uitgenodigd de vragenlijst ‘Evaluatie Kwaliteitskader’ in te vullen.
Op basis van de uitkomsten van de antwoorden op de vragenlijst wordt een advies opgesteld over of en hoe het kwaliteitskader eventueel moet worden doorontwikkeld. Het Adviesrapport Evaluatie Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland (september 2024) is in september 2024 aan de Stuurgroep NPPZ II aangeboden. De Factsheet Evaluatie Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland (september 2024) geeft het adviesrapport in het kort weer. Voor meer informatie zie de themapagina Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland op Palliaweb.

Kansrijke Projecten en Toolbox

Kansrijke projecten en toolbox

In het land lopen diverse projecten en initiatieven die door effectieve participatie, samenwerking en kennisuitwisseling bijdragen aan het verbeteren van de palliatieve zorg. Het NPPZ II ondersteunt dit soort projecten en initiatieven door:

  • Het borgen van kansrijke projecten die bewezen effectief zijn en klaar voor opschaling.
  • Het ondersteunen van de opschaling van kansrijke projecten op basis van een stappenplan.
  • Te helpen bij het doorontwikkelen van nieuwe projecten die later als kansrijk kunnen worden ingeschat.

Hiernaast is er ook een ondersteunende toolbox voor de implementatie van Kansrijke projecten. Deze toolbox is bedoeld voor (aanstaande) projectleiders of kwartiermakers en dient waar passend als hulpmiddel binnen de projectplannen en beoogde projectgebonden samenwerking. De toolbox is hier te vinden.

Programma richtlijnen

Programma richtlijnen

Om de diagnostiek en behandeling van patiënten in de palliatieve fase te verbeteren, zijn richtlijnen Palliatieve zorg opgesteld. Deze zijn multidisciplinair en worden op basis van de meest recente inzichten en de ervaringen van patiënten en zorgprofessionals opgesteld. De richtlijnen zijn te raadplegen via Pallialine en de app PalliArts. Meer informatie over de ontwikkeling van richtlijnen en het proces rond de herziening van richtlijnen vind je op Palliaweb.

Leerwerkplatform en Deskundigheidsbevordering

Leerwerkplatform en Deskundigheidsbevordering

Het Leerwerkplatform is een omgeving waar projectleiders en -leden met elkaar in contact komen. Het gemeenschappelijke doel is het uitvoeren van een implementatieproject binnen de doelstellingen van het NPPZ II. In samenwerking met experts vanuit Stichting PZNL/NPPZ II delen zij kennis en ervaringen. Op deze manier leren we op een kort, cyclische manier van én met elkaar wat de implementatie en borging van deze projecten bevordert. De geleerde lessen vanuit het Leerwerkplatform zijn te vinden op deze pagina.

Het Leerwerkplatform bestaat uit drie onderdelen:
– Fysieke bijeenkomsten, zoals een Kick off voor nieuwe projectgroepen ZonMw en een jaarlijkse werkconferentie.
– Online bijeenkomsten, zoals inhoudelijke webinars en intervisiebijeenkomsten.
– Het digitale platform. Gebruik makend van het programma Basecamp, zijn voor de verschillende onderwerpen en thema’s ‘tegels’ aangemaakt, waarbinnen de deelnemers vragen kunnen stellen en ervaringen met elkaar kunnen delen. Op deze manier borgen we de opgedane kennis en ervaringen.

Wil je meer over het Leerwerkplatform weten? Neem dan contact op met Moderator Max van Steen (m.vansteen@pznl.nl).

Binnen het project Deskundigheidsbevordering werken we aan het vergroten van de kennis en vaardigheden bij (toekomstige) zorgverleners met betrekking tot palliatieve zorg. We doen dit door ondersteuning en advies te bieden aan zorginstellingen, onderwijsorganisaties, onderzoekers en beleidsorganisaties voor de deskundigheidsbevordering van zorgverleners. Vanuit de samenhang van onderwijs, zorgpraktijk en onderzoek worden specialisten en ambassadeurs palliatieve zorg voorzien van up to date informatie en trainingsmaterialen en educatieve vraagstukken beantwoord. Informatie over alle 8 essenties van het Kwaliteitskader Palliatieve zorg Nederland en betreffende onderwijsproducten en/of diensten stellen we op Palliaweb beschikbaar.

In de praktijk

In de praktijk

Door patiënten te betrekken bij projecten in onderzoek, onderwijs en de praktijk, wordt de palliatieve zorg beter. Voor elk Consortium stelt het NPPZ II daarom budget en ondersteuning beschikbaar voor het (door)ontwikkelen van patiënten- en naastenparticipatie.

Sanne Terpstra heeft hier een start mee gemaakt binnen Consortium Ligare, het grootste consortium binnen de palliatieve zorg dat heel Noordoost Nederland bestrijkt. Terpstra is projectleider patiënten- en naastenparticipatie bij Zorgbelang Groningen, dat deel uitmaakt van het Consortium. Zorgbelang is expert op het gebied van de participatie van inwoners, patiënten en naasten en adviseert, initieert, organiseert en ondersteunt dat zij op verschillende niveaus gelijkwaardig mee kunnen praten in de zorg. Terpstra werkt behalve in de palliatieve zorg, ook binnen de jeugdzorg en de GGZ. Met behulp van het budget vanuit NPPZ II hoopt zij patiënten- en naastenparticipatie binnen de palliatieve zorg concreet handen en voeten te geven.

Aan de slag
Om patiënten- en naastenparticipatie op de juiste manier door te ontwikkelen, is gekozen om eerst een verkenning te doen. “Over al die jaren wil je wel de juiste richting ingaan en niet onbezonnen te werk gaan. Daarom is besloten om eerst een verkenning in te stellen.” Vanaf april tot november 2023 is ze bezig geweest met deze verkenning. Hierbij sprak ze met alle netwerkcoördinatoren en onder meer het Onderwijsknooppunt en is in de hele regio met verschillende zorginstellingen gesproken (bijvoorbeeld met GGz, VG-, ouderen- en ziekenhuiszorg). Dit om een duidelijk beeld te schetsen van hoe men patiënten- en naastenparticipatie definieert binnen onderzoek, onderwijs en praktijk. ”Zo’n verkenning zou ik iedereen aanraden, voordat je werkt aan implementatie.”, aldus Terpstra.

Verkenning
Terpstra merkt dat de netwerkcoördinatoren en hun samenwerkingspartners het belang van patiënten- en naastenparticipatie zeker onderschrijven. “Uit de verkenning blijkt dat er bijvoorbeeld interesse is in het oprichten van patiënten- en naastenraden en dat deze met voldoende inzet ook tot stand komt.” Tijdens het belrondje met cliëntenraden is gevraagd of palliatieve zorg op de agenda’s stond en of er interesse was in samenwerking. “In de ideale situatie komen de patiënt en de naaste zelf aan het woord en denken zij vroeg in het proces mee, en niet (alleen) achteraf met een vragenlijst.”

Hoe nu verder?
Op basis van de verkenning heeft Terpstra een advies gepresenteerd. Daarin wordt onder andere geadviseerd om een adviserend coach aan te stellen gedurende de looptijd van het NPPZ II. Deze adviserend coach adviseert en ondersteunt, maar dient vooral als bruggenbouwer en linking pin tussen de netwerkcoördinatoren, het Consortium en het NPPZ II.

Op basis van het advies en gefaciliteerd vanuit het NPPZ II gaat Terpstra nu aan de slag met het schrijven van een projectplan. Eén van de vragen is: Hoe kun je nu het beste die regio’s meenemen en wie eerst?