Tips voor deskundigheidsbevordering in de palliatieve zorg

Wil je in jouw regio aan de slag met het versterken van de deskundigheid van zorgverleners in de palliatieve zorg? Hieronder vind je tips om in jouw regio toe te passen.

1. Breng behoeften en lacunes in kaart 

  • Onderzoek kennis, vaardigheden en houding van zorgverleners in de regio op het gebied van palliatieve zorg. Focus op thema’s als markering, proactieve zorgplanning, transmurale coördinatie van zorg en complexe casuïstiek. 
  • Betrek zowel zorgverleners die in palliatieve zorg zijn gespecialiseerd als zorgverleners die hierin niet zijn gespecialiseerd. 
  • Gebruik hulpmiddelen, zoals de Competentiescan op individueel niveau en de Zelfevaluatie voor zorgorganisaties of voor huisartsen.  
  • Verzamel data over beschikbare deskundigheid in de regio, bijvoorbeeld met behulp van deze toolkit. De toolkit is gebaseerd op de ervaringen van het project ‘Inventarisatie deskundigheid Consortium Propallia’ uit 2023.     

2. Stel een plan op voor deskundigheidsbevordering 

  • Bepaal welke activiteiten nodig zijn voor verschillende doelgroepen (zorgverleners die wel/niet in palliatieve zorg zijn gespecialiseerd, vrijwilligers, mantelzorgers). 
  • Organiseer scholingen interdisciplinair waar mogelijk en doelgroepgericht waar nodig. 
  • Gebruik een combinatie van methoden gericht op het vergroten van bewustzijn, kennis, vaardigheden en een positieve houding van zorgverleners. Denk naast scholing bijvoorbeeld aan: coaching on the job, casuïstiekbespreking, intervisie en supervisie, storytelling, microlearning/kennisquiz, MDO, team- of patiëntenbespreking, consultatie, visitatie en het delen van goede voorbeelden. 
  • Begin met laagdrempelige activiteiten die snel impact hebben. 
  • Zorg voor een structurele aanpak en borging om deskundigheid op peil te houden. Bijvoorbeeld met behulp van leer- of kennisnetwerken; een samenwerkingsverband waarin zorgprofessionals, docenten en studenten met en van elkaar leren. En door kennisdeling binnen organisaties, zoals via aandachtsvelders, teamoverleg, overdracht en meer bekendheid van palliatieve teams.  
  • Veranker palliatieve zorg in het bij- en nascholingsaanbod in de regio. Inclusief eenduidigheid over de minimale scholing voor alle niveaus die de niet in palliatieve zorg gespecialiseerde zorgverleners (per type zorgverlener) nodig hebben om goede palliatieve zorg te kunnen leveren. 
  • Neem in het plan op dat er voldoende in palliatieve zorg gespecialiseerde zorgverleners in de regio zijn/worden opgeleid. Zorg dat zorgverleners weten wanneer en hoe ze gespecialiseerde expertise inschakelen, bijvoorbeeld door consultatie van in palliatieve zorg gespecialiseerde zorgverleners. 
  • Overweeg om een project- of werkgroep Deskundigheidsbevordering in te richten of aan te sluiten bij een bestaande werkgroep. Deze is bij voorkeur regionaal, interdisciplinair en bestaat uit professionals met kennis van palliatieve zorg en deskundigheidsbevordering. 

3. Maak gebruik van bestaande netwerken en hulpmiddelen 

4. Speciale aandacht voor inclusieve zorg 

  • Besteed aandacht aan patiënten met laaggeletterdheid of beperkte gezondheidsvaardigheden. 
  • Houd rekening met interculturele aspecten in de palliatieve zorg. 
  • Stem het onderwijsaanbod af op specifieke doelgroepen, zoals kinderen, mensen met een verstandelijke beperking, GGZ-cliënten en de verslavingszorg. 
  • Betrek informele zorgpartners, zoals vrijwilligers en mantelzorgondersteuners om de samenwerking te versterken. 

Kijk voor meer informatie ook bij het Strategisch thema Transformatie palliatieve zorg, waarin een aantal regio’s is gestart met het IZA Transformatieplan palliatieve zorg met deskundigheidsbevordering als onderdeel. 

Heb je nog andere waardevolle tips, hulpmiddelen, voorbeelden of vragen? Laat het ons weten via NPPZii@pznl.nl.